Tuesday, June 7, 2016

Türkiye'de Geri Kalmışlığın Tarihi - İsmail Cem

İsmail Cem'in, Osmanlı tarihi ile beraber yakın Türkiye tarihini anlattığı, 1970 yılında kaleme aldığı ve Türkiyeli'yim diyen her kişinin okuması gerektiğini düşündüğüm kitap. Adı Türkiye'de Geri Kalmışlığın Tarihi.




Kitap ilk olarak Osmanlı zamanında tımar ve sipahi sistemini, ordunun nasıl kurulduğunu; bireysellik yerine, birlik düzeninin nasıl bir imparatorluğu ileriye taşıdığını anlatıyor. Günümüz şartlarından çok farklı olan bu yapıda kültür ve geleneklerin ve İslam'ın da etkisi anlatılıyor.

Kanuni'den sonra oluşan yapının, bireyselciliğin yükselmesi, ordu yapısının bozulması ve isyanlar; bir sonraki aşamada gayet akıcı şekilde anlatılıyor. Sonrasında Batı dünyasında oluşan gelişmeler ve bunun Osmanlı üzerindeki yansımaları, Osmanlı'nın kendini yenileyememesi ve eldeki başarılı sistemi iyi idrak edememesi önemli bir nokta olarak anlatılıyor. Bu başarılı sistemin temel taşlarına koyulan dinamitler, kişilerin ve ve mevki sahiplerinin  kayırılması sonucunda ise, dış etkilerle bir imparatorluk sona eriyor.

Sonrasında ise Türkiye'nin kuruluşu gerekli reformlar ve bazı atılamayan adımlar anlatılıyor. Cumhuriyet döneminde elde edilen dönüşümün olumlu yanlarının yanı sıra, ekonomik olarak çok ciddi yol alamadığımızı anlatan bazı örnekler mevcut. Sonrasında ise, İthalat - İhracat oranımızın nasıl değiştiği, batılı devletlerin kapitalist ve sadece kar odaklı girişimleri ve bizim verdiğimiz tavizler,  yaptığımız hatalar gayet güzel örnekler ile anlatılıyor.

Ek olarak kolay yoldan para kazanmaya, montaj ve ticarete odaklanmamız, sanayıye gerekli yatırımı yapamamamız ve yine konut sektörü, başarısızlığımızın temel sebepleri olarak öne çıkmakta.





Aşağıda ise kitaptan ufak bir örnek vererek; herkesin okumasını tavsiye ediyorum.


Çin'in petrol konusunda geçirdiği tecrübe bizim açımızdan  hayli ilgi çekicidir. Çin'i gezen Türk gazetecilerinden Oğuz Akkan'a Çin petrol enstitüsünün müdürü şu bilgiyi vermektedir: "İhtilalden önce ünlü İngiliz, Fransız, Amerikan şirketleri çeşitli bölgelerimizi kapatmış, petrol aramaları yapmış, kuyular açıp petrol bulamamış, aldıkları olumsuz sonucu bize bildirmişti. İhtilalden sonra Sovyetler Birliği( Romanya ve Çekoslovakya'dan teknisyen ve mühendis ekipleri getirterek petrol gücümüzü anlamak istedik. Bu ekiplerin içinde en başarılısı Çekler oldu. Sebebi de şu: Ruslarla Romenler, Çin'in çeşitli bölgelerine dağılıp araştırma yaparken, Çek ekibi başka yerde vakit kaybetmeden hemen batılı şirketlerin geçmişteki sondaj bölgelerine gidip  'verimsizlikle' nitelenmiş topraklarda araştırma yaptılar; 'kör' kuyuları tekrar incelediler. Aldıkları sonuç şaşırtıcıydı: Bu kuyuların %75'inde Batılılar petrol bulmuş fakat hemen kuyuyu körletip durumu bizden gizlemişlerdi. Bulunup gizlenmiş petrolü kısa zamanda ortaya çıkaran Çek ekibi tabiatıyla  öteki ekiplerden daha faydalı oldu"




No comments: