Tuesday, May 27, 2025

Evde Okul Başarısını Desteklemenin Eğlenceli Yolları: Baskısız ve Keyifli Bir Yaklaşım

 Çocuğunuzun okulda daha başarılı olmasını sağlamak için evde neler yapabilirsiniz? Birçok ebeveyn, piyasadaki "çocuğunuzu zekileştirecek" DVD setlerine veya pahalı materyallere yöneliyor. Ancak bilimsel araştırmalar, bu tür ürünlerin genellikle pazarlama aldatmacasından ibaret olduğunu ve akademik başarıya pek katkı sağlamadığını gösteriyor. Peki, gerçekten işe yarayan ne? Aslında, evde uygulayabileceğiniz basit ama etkili yöntemler var.

Bu blog yazısında, geleneksel ev ödevi baskısından uzak, çocuğunuzun keyif alarak öğrenmesini sağlayacak ve okul başarısını artıracak bir programdan bahsedeceğiz. Bu program, okuma ve anlama becerilerini geliştirmeye odaklanırken, aynı zamanda çocuğunuzun özerkliğini ve öğrenme motivasyonunu destekliyor.

Evde Destek ve Okul-Öğretmen İşbirliği

Daha önce, okuldaki sorunları çözmek ve davranışları değiştirmek için öğretmenlerle işbirliği içinde tasarlanan, ev tabanlı pekiştirme programlarından bahsetmiştik. Bu tür programlar genellikle okulun veya öğretmenin sizinle iletişime geçmesiyle başlar, çünkü çocuk okulda belirli bir problem yaşıyordur.

Ancak bu yazıda ele alacağımız yaklaşım, öğretmeni veya okulu doğrudan dahil etmiyor. Tamamen evde, çocuğunuzun ilgi alanlarına göre şekillenecek, baskıdan uzak, eğlenceli bir öğrenme deneyimi sunuyor. Hatta bu programı okul tatillerinde veya yaz aylarında uygulamanız, çocuğunuzun üzerindeki okul baskısını daha da azaltacaktır.

Neden Okuma ve Anlama?

Okuma ve anlama, tüm dersler için temel becerilerdir. Bu programı bir okuma programı olarak değil, genel bir beceri geliştirme aracı olarak düşünebiliriz. Okuma, konuyu açıklamak için harika bir örnek teşkil ediyor çünkü çoğu çocuk için zorlayıcı olabilir ve temel bir yetkinliktir.

Bu program, ev ödevi gibi hissettirmeden, çocuğun okuma ve anlama becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Gelin, bu programın temel özelliklerine ve nasıl uygulanacağına daha yakından bakalım.


Programın Temel Özellikleri ve Uygulama Adımları

Bu programı uygularken dikkat etmeniz gereken birkaç önemli nokta var. Amacımız, öğrenmeyi sıkıcı bir görevden ziyade, keyifli bir etkinliğe dönüştürmek.

1. Çocuğunuzun İlgi Alanlarını Keşfedin

İlk adım, çocuğunuza hangi konuların ilgisini çektiğini sormakla başlar. Bu, okul dersleriyle ilgili olmak zorunda değil. Spor, kuşlar, çiçekler, penguenler, volkanlar, roketler... aklınıza gelebilecek her şey olabilir! Okulun ilk yıllarında çocukların ders konularında çok az seçeneği vardır. Bu nedenle, onlara bu program için kendi konularını seçme fırsatı vermek çok önemlidir.

Çocuğunuz konu bulmakta zorlanırsa, bir dergi iyi bir başlangıç noktası olabilir. Dergilerdeki yazılar genellikle kısa, hafif ve okul kitaplarından daha eğlencelidir. Hatta birlikte bir dergi dükkanına gidip çocuğunuzun etrafa bakmasını ve ilgisini çeken konuları bulmasını sağlayabilirsiniz. Önemli olan, çocuğunuzun okuma seviyesine uygun ve sizin onaylamadığınız konuları içermeyen herhangi bir okuma materyali kullanmaktır.

2. Puan Sistemi Oluşturun (Ama Baskısız!)

İkinci adım, çocuğunuzun okuduğu şey hakkında konuşması için puan veren bir puan programı geliştirmektir. Burada odak noktamız, okuma eyleminin kendisi değil, okunan hakkında konuşma eylemidir. Çocuktan sadece fotoğrafları veya resimleri anlatmasını değil, okuduklarından bahsetmesini istiyoruz.

Çocuğunuza, okuduklarından ailesine bir şeyler öğretirse puan kazanabileceğini söyleyin. Örneğin, bir şey anlattığında 5 puan kazanabilir. Bunu bireyselleştirin; iki şey anlatırsa biraz daha fazla puan verebilirsiniz. Unutmayın, övgü puanlardan çok daha önemlidir. Puanlar, ne yaptığınızı takip etmenize ve çocuğun puanları biriktirip ödüllerle değiştirmesine yardımcı olacaktır. Bu bir puan programı olduğundan, yedek ödüllerinizin ve puanları takip edeceğiniz bir tablonun olduğundan emin olun.

Puan kazandıran davranış, okunan hakkında konuşmaktır. Çocuğun konuşması nispeten kısa olabilir, belki sadece bir veya iki dakika, uzun ve detaylı olmasına gerek yok. Bunu çok talepkar hale getirmek istemiyoruz ve bu konuda çok dikkatli olmalıyız. Programı hafif ve baskısız tutun.

Belki akşam yemeği sırasında çocuk konuşurken, diğerlerinin dinlediğinden emin olun. Çocuk bitirdiğinde, başka bir derste tartıştığımız **"özel övgü"**yü kullanın. Yemekten sonra, yatma zamanında veya ertesi gün, belirli bir konu hakkında bilgi edinmenin ne kadar harika olduğunu tekrar dile getirin. Aslında, öğrenmenin en iyi yollarından biri başkalarına öğretmektir. Bu durumda, çocuğunuz size bir şeyler öğretiyor olacak. Çocuklara nadiren öğretme veya kontrol etme pozisyonu verilir ve bu, size bir şeyler öğretmek için harika bir fırsat olacaktır.

3. Programı İlginç ve Eğlenceli Hale Getirin

Bu beceri programını bu kadar özel yapan şey, onu tipik okul ortamından çok daha ilginç, rahat ve eğlenceli hale getirmemizdir.

  • Konu Seçimi: İlk olarak, çocuk konuyu kendi seçer ve isterse değiştirebilir. Bu, motivasyonu artıran önemli bir faktördür.
  • Yazılı Ödev Yok: Yazılı ödev veya ev ödevi yerine, anlama becerisi, çocuğun okudukları hakkında rahat bir zamanda, sizin ve diğerlerinin dinleyebileceği bir sohbete dayanır.
  • Baskısız Yaklaşım: Her akşam, isterse, okuduğu hakkında konuşarak puan kazanabilir. Ama bunu yapmak zorunda değil. Bu, aynı zamanda davranışı şekillendirmek için harika bir fırsattır. Kısmi tamamlamalar için övgü ve puan sağlayabilirsiniz. Belki sadece okuduğunun ana temasını söyledi ama pek bir şey anlatmadı. Herhangi bir çaba için pozitif ilgi gösterdiğinizden emin olun. Yine, bu programın tonu çok önemlidir.

Yaz aylarında çocuğunuzun kamp veya yaz okulu gibi birçok etkinliği olabilir. Bu programı düşük anahtar tutun ve haftada bir veya iki kezden fazla hatırlatıcıya veya dırdırcılığa dönüşürseniz durun. Dırdırcılık yaparsanız program sıkıcı hale gelir ve bu, burada istediğimiz son şeydir.

Çocuğunuz sizinle birlikte okumak veya yardım etmenizi isterse, bu harika. Ve rahatça "Derginizi okurken sizinle oturmamı isterseniz bana bildirin" gibi bir şey söyleyerek gönüllü olmanız harika olur.


Faydaları ve Ek İpuçları

Peki, bu programın faydaları nelerdir? Okumayı ve okunanlar hakkında iletişimi teşvik etmek son derece önemlidir. Çocuğunuzun beyzbol, futbol veya dans hakkında okumasının okulla alakalı olmadığını düşünebilirsiniz. Öte yandan, uzay yolculuğu veya robotik gibi birçok büyüleyici bilim ve teknoloji konusu harika olacaktır. İçerik gerçekten çok önemli değil, çünkü bir süreç geliştiriyoruz, bir ürün değil. Ancak çocuğun konuyla ilgilenmesini veya en azından hakkında biraz okumaya istekli olmasını istiyoruz. Çocuğun ilgi alanındaki konuda yeni bir yetkinlik geliştirmesi harika olsa da, asıl amaç okuma ve anlama becerilerini geliştirmektir.

Yüksek baskılı bir okul ortamı yaratmak istemiyoruz; ev ödevleri, son teslim tarihleri ve mükemmellik talep eden bir ortam. Program tüm bu baskıyı ortadan kaldırırken, çocuk okulda ev ödevleri olduğunda ve bir şeyler hakkında rapor vermesi gerektiğinde yardımcı olacak çok ilgili beceriler geliştiriyor.

Programın etkinliğini, çocuklarınızda aşılamak istediğiniz davranışı modelleyerek artırabilirsiniz. Siz ve evdeki diğer yetişkinler, belki akşam yemeği sırasında okuduğunuz bir şeyi rapor ederek bu davranışı modelleyebilirsiniz. Hatta herkesin o gün öğrendiği bir şeyi paylaşmak için sıraya girdiği bir rutin bile oluşturabilirsiniz. Yine, baskıyı kaldırın, böylece birisi kaçırırsa bu bir sorun veya başarısızlık değildir.

Okumayı seçtim çünkü çok önemli bir beceri, ancak daha geniş noktayı anladınız. Çocuklara seçim hakkı verdiğiniz, övgü ve puan sağladığınız, mümkün olduğunda davranışı modellediğiniz ve baskıyı düşük tuttuğunuz sürece aritmetik, bilim becerileri üzerinde de çalışabilirsiniz. Ayrıca, bir puan programı bunu başlatmak için iyi bir yoldur, ancak işler iyi giderse bu program oldukça hızlı bir şekilde bırakılabilir ve sadece övgünüze ve kendi tarafınızdan davranışı modellemeye güvenebilirsiniz.


Sonuç

Ebeveynler genellikle çocuklarına okulda avantaj sağlamak, akademik sorunların üstesinden gelmek veya bir konuya ilgi ve yetkinlik geliştirmek için evde neler yapabileceklerini bilmek isterler. Ben, yazın çocuğun ilgi alanında bir şeyler okuduğu, akşam yemeğinde veya ailenin toplandığı başka bir zamanda bu konuda konuşması için puan aldığı düşük anahtarlı bir program öneriyorum. Ancak her durumda, baskıyı dışarıda tutun. Haftada bir veya iki gece çocuğun bir şeyler hakkında konuşabileceği ama her gece yapmak zorunda olmadığı bir program olsun. Okumadan bahsettim çünkü neredeyse tüm dersler için gereklidir, ancak matematik veya fen için de aynı tür program harika olacaktır. Sadece çocuğun konuyu ve ne okuyacağını seçmesine dahil edin ve elbette siz de onaylamalısınız.

Yukarıda belirttiğim programla, üretken davranışlar üzerinde daha fazla etki sahibi olabilirsiniz. Bu, eğlenceli ve daha doğal yollarla gerçekleşecek, ve okulda olağan ev ödevlerini ve sınavları tamamlayıcı nitelikte olacaktır.

Çocuğunuzun öğrenme yolculuğunu keyifli ve destekleyici bir deneyime dönüştürmeye hazır mısınız? Yorumlarda düşüncelerinizi ve deneyimlerinizi paylaşın!

Wednesday, May 21, 2025

Besleyici Aile Ortamı Oluşturmak

Harika bir aile ortamı yaratmak, çocuğunuzun gelişimi ve evdeki davranışları üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. İşte bu derste bahsedilen, daha kolay çocuk yetiştirmeyi sağlayacak sekiz önemli başlık ve her biri için örnekler:


1. İyi İletişimi Teşvik Edin

Çocuğunuzla erken yaşlardan itibaren iyi iletişim kurmak çok önemlidir. Bu, sadece konuşmak değil, daha da önemlisi birbirinizi dinlemek anlamına gelir.

  • Örnek 1: Çocuğunuza "Benimle her şeyi konuşabilirsin" demek yerine, onun söylediklerini yargılamadan veya hemen fikir belirtmeden gerçekten dinleyin.
  • Örnek 2: Kendi gününüzü, yaşadığınız stresleri ve olayları çocuğunuzla paylaşarak açık iletişimi modelleyin. Akşam yemeğinde gününüz hakkında konuşma rutini oluşturabilirsiniz.

2. Pozitif Aile Bağlantıları Kurun

Ev dışındaki akrabalarla olumlu aile bağlantıları kurmak, çocuğunuzun gelişimine büyük katkı sağlar.

  • Örnek 1: Akrabalarınızı düzenli olarak ziyaret ederek veya onların sizin evinize gelmelerini sağlayarak çocuğunuzun onlarla vakit geçirmesini teşvik edin.
  • Örnek 2: Uzakta yaşayan akrabalarla video görüşmeleri ayarlayarak çocuğunuzun bağ kurmasına yardımcı olun.

3. Rutinler ve Ritüelleri Dahil Edin

Düzenli ve tahmin edilebilir aktiviteler, aile yaşamının kalitesini artırır, çocuklarda stresi azaltır ve riskli davranışlardan kaçınmalarına yardımcı olur.

  • Örnek 1: Her Cumartesi sabahı birlikte pankek kahvaltısı yapmak veya her Cuma öğleden sonra market alışverişine gitmek gibi basit günlük rutinler oluşturun.
  • Örnek 2: Haftada bir belirli bir parka yürüyüşe çıkmak veya belirli bir spor etkinliğine katılmak gibi düzenli dış mekan aktiviteleri belirleyin.

4. Olumlu Sosyal Davranışları Teşvik Edin

Çocukluk çağında olumlu sosyal davranışlar (başkalarıyla iyi geçinme, işbirliği yapma, başkalarına karşı duyarlı olma) geliştirmek, akademik başarılarını ve gelecekteki davranışlarını olumlu yönde etkiler.

  • Örnek 1: Çocuğunuzun arkadaşlarıyla oyun randevuları veya aile gezileri düzenleyerek sosyal etkileşim fırsatlarını artırın.
  • Örnek 2: Çocuğunuz paylaşma, sıra bekleme gibi olumlu sosyal davranışlar sergilediğinde onu özel övgüyle takdir edin.
  • Örnek 3: Çocuğunuzun bir müzik enstrümanı çalmayı öğrenmek, tiyatro veya dans dersleri almak gibi sosyal etkileşimi teşvik eden bir yetenek geliştirmesine yardımcı olun.

5. Esnekliği Teşvik Edin

Açıklığa ve uzlaşmaya hazır olmak, evde daha olumlu bir ortam yaratır. Kendi esnekliğiniz, çocuğunuzun da esnek olmasını destekler.

  • Örnek 1: Yatma saati, odayı toplama veya kişisel görünüm gibi konularda küçük uzlaşmalar yapmaya açık olun.
  • Örnek 2: Çocuğunuzla, özellikle ergenlik döneminde, sakin anlarda müzakereler yapın ve yeni kuralların belirlenmesinde onların da fikrini alın.

6. Çocuğunuzun Nerede Olduğunu ve Cihaz Kullanımını Takip Edin

Çocuğunuzun fiziksel olarak nerede olduğunu ve dijital dünyadaki aktivitelerini takip etmek, güvenliği ve uyumu için kritik öneme sahiptir.

  • Örnek 1: Aile içinde, herkesin gün içinde nerede olduğunu ve neler yaptığını doğal olarak konuşmayı bir rutin haline getirin.
  • Örnek 2: Çocuğunuzun arkadaşlarını evinize davet etmesine olanak tanıyın, böylece onları kendi gözetiminizde ağırlayabilirsiniz.
  • Örnek 3: Çocuğunuzun bilgisayar veya tablet kullanımını kamusal bir alana yerleştirerek veya belirli zamanlarda kontrol ederek izleyin.

7. Çocuğunuz İçin Stres Kaynaklarını Yönetin ve En Aza İndirin

Stres hayatın bir parçasıdır ancak sürekli veya aşırı stres, çocuğunuzun davranışlarını ve genel iyilik halini olumsuz etkileyebilir.

  • Örnek 1: Evdeki uzun süreli çatışmaları, küçümseyici yorumları, sert ve sık cezaları veya aşırı aile kaosunu en aza indirmeye çalışın.
  • Örnek 2: Boşanma veya taşınma gibi stresli yaşam olayları sırasında, günlük rutinleri ve ritüelleri olabildiğince tutarlı tutmaya çalışın; bu, çocuğunuzun stresle başa çıkmasına yardımcı olur.

8. Kendi Sağlığınızı Koruyun ve Stresinizi Yönetin

Ebeveynlerin kendi stresleri, evin atmosferini ve çocuğun davranışlarını doğrudan etkiler. Kendi ihtiyaçlarınıza dikkat etmek, tüm aile için faydalıdır.

  • Örnek 1: Hobilerinize zaman ayırmak, spor yapmak, arkadaşlarınızla sosyalleşmek veya kendinize özel bir rutin oluşturmak gibi kendi kişisel "downtime"ınızı planlayın.
  • Örnek 2: Bir ilişki içindeyseniz, eşinizle/partnerinizle özel zaman ayırın; bu, sizin ve aileniz için önemli bir yatırım olacaktır.
Kaynak: https://www.coursera.org/learn/everyday-parenting/lecture/supnp/nurturing-family-environment

Thursday, March 20, 2025

Wednesday, March 19, 2025

10X Agency


https://x.com/paulg/status/1885001767525499301





Paylaşımın içeriği: "i hate how well asking myself 'if i had 10x the agency i have what would i do' works" (Türkçesi: "Kendime 'eğer şu anda sahip olduğumun 10 katı inisiyatife sahip olsaydım ne yapardım' diye sormanın ne kadar iyi işe yaradığından nefret ediyorum")

Paylaşımı yapan kişi mavi onay işaretli "Nick" (@nickcammarata) adlı bir kullanıcı. Paylaşım 7 Ocak 2025 tarihinde yapılmış ve 671.800 görüntülenme almış. Ayrıca 113 yorum, 891 retweet, 15.000 beğeni ve 7.800 yer imi almış.

CEO olarak büyüme hedeflerini tutturamayan yöneticilere Paul Graham rolüne girerek sorabileceğim soru şu olurdu:

"Eğer şu anda sahip olduğunuz kaynakların, yetkilerin ve hareket serbestliğinin 10 katına sahip olsaydınız, bu büyüme hedeflerini aşmak için hangi radikal ve cesur hamleleri yapardınız? Ve şimdi geriye doğru düşünelim: Bu 10x düşüncesinden hangi 2-3 adımı bugün, mevcut kaynaklarla uygulamaya başlayabilirsiniz?"

Bu soru, yöneticileri kısıtlamalardan sıyrılarak düşünmeye ve gerçek potansiyellerini göstermeye teşvik ederken, aynı zamanda pratik ve hızla uygulanabilecek adımlara dönüştürmeye yönlendirir.